W obecnych czasach mamy do czynienia z powstawaniem niezliczonej liczby modeli biznesowych. Zmienia się rynek, klienci, ich oczekiwania. Szybki rozwój nowoczesnych technologii oraz pojawianie się innowacji, przy jednoczesnym upadku wielu branż, wymusiły na przedsiębiorstwach tworzenie nowych modeli, które lepiej odpowiadają potrzebom współczesnego rynku.
W książce Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera, Alexander Oserwalder następująco definiuje modele biznesowe:
Modele biznesowe opisują przesłanki stojące za sposobem, w jaki organizacja tworzy wartości oraz zapewnia i czerpie zyski z wytworzonej wartości.
Modele biznesowe w internecie cechują się zmianami. Internet ewoluuje w szybkim tempie, dlatego wzorce, które sprawdzają się dzisiaj, nie będą przynosić zysków jutro. Funkcjonując w e-biznesie, trzeba mieć oczy szeroko otwarte i śledzić trendy, by nie przespać momentu, w którym zmiana modelu biznesowego stanie się koniecznością.
Promocyjny model biznesowy opiera się przede wszystkim na oferowaniu bezpłatnych produktów, usług oraz treści. W zamian za możliwość korzystania z nich, użytkownikowi oferowane są również materiały promocyjne. Ten model idealnie sprawdza się w przypadku serwisów generujących dużą liczbę odwiedzających, a także w przypadku portali o bardzo wąskiej specjalizacji.
Przykłady:
Ten model biznesowy opiera się na sprzedaży produktów lub usług za pośrednictwem sklepu internetowego, gdzie jeden dostawca oferuje asortyment wielu kupującym.
Przykłady:
Celem firm działających w tym modelu jest doprowadzenie do pośredniczenia w transakcjach pomiędzy kupującym a sprzedającym. Firmy w modelu pośrednika pobierają opłaty z tytułu prowizji bądź na zasadzie stałej opłaty. Pośrednictwo może dotyczyć:
Przykłady:
Model pośrednictwa informacji polega na oferowaniu użytkownikom usługi wyszukiwania i dostarczania informacji. W zamian za dostęp do nich, użytkownicy pozostawiają swoje dane dotyczące między innymi zachowań.
Przykłady:
Wirtualna społeczność to model biznesowy, który bazuje na grupie osób skupionej wokół pewnej tematyki.
Przykłady:
W tym modelu działają firmy zewnętrzne, które zarabiają, oferując usługi outsourcingowe. Zakres możliwej współpracy jest szeroki i obejmuje między innymi dodatkowe kanały dystrybucji online, pośrednictwo w płatnościach online, logistyce, składaniu zamówień, zapewnieniu bezpieczeństwa realizowanych transakcji etc.
Przykłady:
Model producenta polega na bezpośredniej sprzedaży swoich produktów przez producentów za pośrednictwem internetu. Celem jest dotarcie do jak największej liczby końcowych odbiorców, z wyeliminowaniem pośredników, hurtowników i detalistów.
Przykłady:
Model funkcjonuje na zasadzie wzajemnych odnośników pomiędzy różnymi serwisami. Opłaty pobierane są w postaci procentu od sprzedaży, której proces rozpoczął się w witrynie danego serwisu lub za kliknięcie w dany odnośnik (reklamę).
Przykłady:
Model abonencki opiera się na wnoszeniu opłat (subskrypcji) za dostęp do określonych zasobów serwisu. Firmy działające w tym modelu mogą udostępniać część treści bezpłatnie (freemium).
Przykłady:
Wszystkie opisane powyżej modele biznesowe mogą się przenikać. Rzadko kiedy zdarza się, że firma działa wyłącznie w jednym modelu. Na koniec warto zwrócić uwagę, że ze względu na szybki rozwój e-biznesu, nie istnieje wyczerpująca klasyfikacja form działalności online. Trzeba być czujnym i gotowym na pojawianie się nowych modeli.
Jeśli interesuje Cię tematyka modeli biznesowych, polecam książkę Alexandra Osterwaldera i Yves Pigneur - Tworzenie modeli biznesowych. Podręcznik wizjonera.
